โซบะหรือเส้นโซบะญี่ปุ่นที่ทำจากแป้งบัควีต (buckwheat) เป็นอาหารยอดนิยมทั่วประเทศญี่ปุ่น และเป็นอาหารขึ้นชื่อประจำจังหวัด Nagano ซึ่งเป็นจังหวัดที่มีการปลูกบัควีตอย่างแพร่หลาย โซบะสามารถเสิร์ฟได้ทั้งแบบเย็นและแบบร้อน และมักจะมาพร้อมเครื่องปรุงโรยหน้าและเครื่องเคียงตามฤดูกาล โซบะเป็นอาหารอร่อยและดีต่อสุขภาพที่คุณสามารถลิ้มลองได้ตลอดทั้งปี

เรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับโซบะและความหลากหลายของโซบะได้ด้านล่างนี้ !

มีอะไรอยู่ในโซบะ ?

โซบะทำมาจากแป้งโซบะ, น้ำและสารยึดเกาะ เช่น แป้งสาลี, เส้นใยพืชหรือแป้งจากมันฝรั่งหรือสาหร่ายทะเล คุณภาพของแป้งโซบะและสารยึดเกาะที่ใช้ สามารถทำให้กลิ่นและเนื้อสัมผัสของเส้นโซบะเปลี่ยนไปได้ ร้านโซบะส่วนใหญ่มักเสิร์ฟนิฮาจิโซบะ (nihachi soba) หรือโซบะสองต่อแปดซึ่งหมายถึงอัตราส่วนของแป้งสาลีต่อแป้งบัควีต

เมนูโซบะที่พบโดยทั่วไป

เมนูโซบะโดยทั่วไปมักจะแยกเป็นโมริ/ซารุโซบะ (mori/zaru soba), คาเคโซบะ (kake soba) หรือบุคคาเคโซบะ (bukkake soba) โมริและซารุโซบะเป็นโซบะเย็นที่เสิร์ฟมาบนจานตะแกรงไม้ไผ่พร้อมน้ำซุปซึยุเย็น คาเคโซบะเป็นโซบะที่เสิร์ฟมาในชามซุปซึยุร้อน และบุคคาเคโซบะเป็นเส้นโซบะที่เสิร์ฟมาในชามตื้นๆ เคียงด้วยน้ำซุปซึยุเย็นซึ่งใช้เทราดบนเส้นโซบะเมื่อพร้อมรับประทาน

อาจมีเครื่องปรุงที่ใช้โรยหน้าอาหารใส่เพิ่มลงในโซบะ ซานไซโซบะ (sansai soba) คือโซบะที่โรยหน้าด้วยผักป่าภูเขา โทโรโระโซบะ (tororo soba) คือโซบะที่ราดหน้าด้วยมันยามาอิโมะหรือมันนางาอิโมะขูด และเทมปุระโซบะที่คุณก็คงเดาได้ว่าเป็นเมนูโซบะที่วางเทมปุระทอดสดใหม่ไว้บนโซบะ คุณอาจจะได้พบเจอเครื่องปรุงโรยหน้าโซบะอื่นๆ ที่แปลกแตกต่างไปจากนี้เมื่อคุณท่องเที่ยวไปทั่วประเทศญี่ปุ่น

โซบะเป็นอาหารวีแกน, อาหารมังสวิรัติ หรืออาหารปลอดกลูเตนหรือไม่ ?

แม้น้ำซุปซึยุมักจะมีส่วนผสมของปลา (คัตสึโอะบูชิหรือปลาโออบแห้งฝอย) แต่เส้นโซบะไม่มีส่วนผสมที่เป็นผลิตภัณฑ์จากสัตว์เลย ผู้ที่ทานอาหารวีแกนและมังสวิรัติสามารถเพลิดเพลินกับการรับประทานเส้นโซบะเปล่าๆ หรือโรยด้วยเกลือเล็กน้อย แบบหลังเป็นวิธีทั่วไปในการกินโซบะหลังการเก็บเกี่ยวใหม่

โซบะอาจจะเป็นอาหารปลอดกลูเตนได้ด้วย หากเป็นเส้นโซบที่ทำจากแป้งโซบะ 100% หรือที่เรียกว่าจูวาริโซบะ (juwari soba) หากเส้นโซบะไม่ใช่จูวาริโซบะก็น่าจะมีแป้งสาลีเป็นส่วนประกอบและไม่ใช่อาหารปลอดกลูเตน

วิธีทานโซบะ

เมื่อคุณได้รับจานโซบะ เส้นโซบะมักถูกเสิร์ฟมาบนจานตะแกรงที่ทำด้วยไม้ไผ่พร้อมน้ำซุปซึยุในถ้วยเซรามิก, เคียงด้วยเครื่องปรุงรสในจานเล็กๆ และเหยือกที่ใส่โซบะยุ (น้ำต้มเส้นโซบะ)

โดยปรกติ เส้นโซบะมักจะถูกจุ่มในน้ำซุปซึยุก่อนรับประทาน แต่ผู้ที่ชื่นชอบโซบะบางคนจะทานโซบะเปล่าๆ หรือโรยเกลือเล็กน้อย เมื่อจุ่มเส้นโซบะในน้ำซุปแล้ว ขอแนะนำให้ถือถ้วยซุปใกล้ปากเพื่อให้สูดเส้นโซบะได้ง่ายขึ้นและไม่เลอะเทอะ ในประเทศญี่ปุ่น การสูดเส้นอาหารเป็นที่ยอมรับกันทั่วไปเมื่อทานอาหารประเภทเส้น มันแสดงว่าคุณกำลังเพลิดเพลินกับอาหารของคุณ

คุณอาจต้องการเพิ่มเครื่องปรุงรสบางอย่างในน้ำซุปซึยุเพื่อปรับรสชาติตามที่คุณต้องการ นอกเหนือจากวาซาบิ, ต้นหอมและหัวไชเท้าขูดแล้ว เครื่องเทศชิจิมะ (เครื่องเทศเจ็ดอย่างผสมกัน) ก็เป็นเครื่องปรุงรสอีกอย่างที่นิยมผสมในน้ำซุปซึยุ

เมื่อทานโซบะหมดแล้ว คุณยังเหลือน้ำซุปซึยุและเหยือกโซบะยุซึ่งเป็นน้ำแป้งที่ใช้ต้มเส้นโซบะ โดยปรกติเรามักจะดื่มน้ำซุปซึยุที่เจือจางด้วยโซบะยุเมื่อสิ้นสุดมื้ออาหาร

ควรไปทานโซบะที่ไหนใน Nagano

ไม่ว่าคุณจะอยู่บนชานชลารถไฟใน Tokyo หรืออยู่ในหมู่บ้านเล็กๆกลางเทือกเขาแอลป์ญี่ปุ่น โซบะก็หาได้ไม่ยาก หลายภูมิภาคใน Nagano มีชื่อเสียงเป็นพิเศษในเรื่องของโซบะและนำเสนอเมนูโซบะที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะท้องถิ่น

โซบะ Togakushi

ระดับความสูงของ Togakushi ทำให้ที่นี่เป็นพื้นที่ที่เหมาะอย่างยิ่งสำหรับการปลูกบัควีตแต่ไม่สามารถปลูกอย่างอื่นได้มากนัก ทำให้คนท้องถิ่นกลายเป็นผู้ผลิตเส้นโซบะที่เชี่ยวชาญอย่างไม่มีทางเลือก โซบะของ Togakushi ซึ่งครั้งหนึ่งเคยเป็นเสบียงสำหรับพระภิษุระหว่างการแสวงบุญบนภูเขา ในปัจจุบันเป็นอาหารที่มีชื่อเสียงไปทั่วประเทศญี่ปุ่น จุดเด่นของ Togakushi โซบะคือการเสิร์ฟแบบ bocchi-mori ที่เส้นโซบะจะถูกวางเรียงบนจานเป็นมัดๆ ห้ามัด กล่าวกันว่าเป็นตัวแทนของศาลเจ้าทั้งห้าของ Togakushi

Takato โซบะ

บริเวณพื้นที่ Takato ใน Ina เป็นที่รู้จักกันดีทั่วประเทศญี่ปุ่นว่าเป็นจุดชมซากุระที่งดงามจับใจในช่วงกลางเดือนเมษายน แต่สิ่งที่หลายคนยังไม่รู้ก็คือ ที่นี่เป็นพื้นที่แห่งแรกๆ ที่ผลิตเส้นโซบะและมีเมนูโซบะในแบบของตัวเองด้วย อันที่จริง โซบะได้กลายเป็นส่วนหนึ่งในวัฒนธรรมของ Ina อย่างแนบแน่นจนแทบจะหาร้านโซบะไม่ได้เลยเพราะครอบครัวมักทานโซบะกันที่บ้าน

Takato โซบะเสิร์ฟพร้อมน้ำซุปซึยุและมิโซะย่าง รับประทานโดยนำน้ำซุปซึยุมาราดบนมิโซะแล้วผสมจนเข้ากัน จากนั้นใช้เป็นน้ำซุปสำหรับจุ่มโซบะตามปรกติ

Tomikura โซบะ

ใน Iiyama ที่หนาวเหน็บและเต็มไปด้วยหิมะมีโซบะของ Nagano อีกชนิดหนึ่ง Tomikura โซบะทำมาจากเส้นใยพืชที่ทำให้แป้งโซบะไม่ขาดง่ายและยืดหยุ่นได้ดี แป้งโซบะนี้สามารถนำมารีดให้บางจนคุณสามารถมองผ่านแผ่นแป้งได้ Tomikura โซบะมีลักษณะกึ่งโปร่งแสงและมีความกรึบที่แกนกลางของตัวเส้นที่ไม่เละและไม่ถึงกับแข็ง เมื่อคุณลิ้มลอง Tomikura โซบะ คุณยังสามารถเพลิดเพลินกับ Sasazushi แบบดั้งเดิม (ของว่างมังสวิรัติอีกอย่างหนึ่ง) ของ Iiyama และ Niigata ซึ่งเป็นจังหวัดที่อยู่ใกล้เคียงได้ด้วย
 

Toji โซบะ

โซบะประเภทนี้มีให้รับประทานได้ในหลายพื้นที่ ได้แก่ Matsumoto, Nagawa และหุบเขา Kiso โดยจะเสิร์ฟในหม้อไฟขนาดใหญ่ที่บรรจุน้ำซุปซึยุและผักต่างๆ ตามฤดูกาลแล้วต้มให้ร้อน แขกจะแช่เส้นโซบะในน้ำซุปสักครู่ก่อนทานกับผักในหม้อ คล้ายๆ กับการทานชาบูชาบู นี่เป็นเมนูโซบะชั้นเยี่ยมที่จะทำให้คุณอบอุ่นในฤดูหนาว

การทำโซบะด้วยตัวเอง

ไม่มีอะไรที่จะทำให้คุณชื่นชอบโซบะได้มากไปกว่าการทำโซบะด้วยตัวเอง (ภาษาอังกฤษ) โซบะไม่ใช่อาหารที่มีความซับซ้อนแต่มันยากอย่างไม่น่าเชื่อที่จะทำให้ได้ดีสมบูรณ์แบบ ขณะที่อาจารย์สอนทำโซบะพาคุณผ่านขั้นตอนการผสม, การนวดและตัดเส้นโซบะ คุณสามารถเพลิดเพลินกับกลิ่มหอมของบัควีจและประทับใจกับมือที่เชี่ยวชาญในการทำให้มันออกมาเป็นเส้นที่สม่ำเสมอ

คุณอาจจะไม่สามารถทำโซบะได้สวยมากนักในครั้งแรกแต่มันจะต้องอร่อยอย่างแน่นอน

บทสรุป

นอกจากซูชิและเทมปุระแล้ว โซบะยังเป็นอาหารขึ้นชื่ออีกอย่างหนึ่งของประเทศญี่ปุ่น และเป็นที่รู้จักกันทั่วไปว่าจังหวัดที่มีโซบะอร่อยที่สุดแห่งหนึ่งก็คือ Nagano ดังนั้นในขณะที่คุณอยู่ใน Nagano อย่าพลาดที่จะลิ้มลองโซบะแบบใดแบบหนึ่งที่มีอยู่มากมาย !

Update:2021/11/17